قرار گرفتن فضانوردان در معرض اشعه کیهانی باعث بروز اثرات قطعی و غیر قطعی پرتوها می شود. اقامت در حالت بی وزنی، موجب پوکی استخوان می شود و فعالیت خون سازی و سیستم ایمنی بدن را تغییر می دهد. در این تحقیق، مدلی برای بررسی آثار تابش فضایی و اثر بی وزنی ارائه شده که بر اساس یکی از مدل های خون است. مدل ارائه شده برای بررسی تغییرات پلاکت های خون استفاده شده است. در این مدل، کاهش تراکم پلاکت ها بر اثر بی وزنی و تابش فضایی شبیه سازی شده و با داده های واقعی موجود مقایسه شده است. نتایج نشان می دهد که تراکم پلاکت ها تغییر می کند و بی وزنی و تابش فضایی باعث کاهش تراکم پلاکت ها می شود. این کاهش بر اثر تابش های فضایی و اثر بی وزنی حدود 1.6% و در حالت تابش فضایی 1.3% می باشد که با داده های واقعی مطابقت دارد، بنابراین، برای سفرهای طولانی در فضا علاوه بر سایر موارد ضروری پزشکی، باید کاهش پلاکت های خون را نیز در نظر گرفت.

نتایج تحقیقات زیادی نشان داده که در جمعیتهای گیاهی و حیوانی که به طور طبیعی تحت تاثیر اشعه قرار گرفته اند ناپایداری ژنتیکی مشاهده می شود. هدف از تحقیق حاضر ما این بود که پلی مور فیسم RAPD در زاده های حاصل از والدینی که 3 گری و نیز والدینی که به طور مزمن (مجموع دز 37 سانتی گری) اشعه دریافت کرده بودند مورد بررسی قرار گیرد. روش (RAPD (Random Amplified Polymorphic DNA به طور گسترده ای برای طبقه بندی نژاد ها، لاینها، ارقام و محیط کشتها و نیز برای رسم نقشه های فیلو ژنتیکی استفاده می شود. از نقطه نظر مانیتورینگ ژنتیک تشعشع، نکته مثبت روشRAPD  این است که بررسی ژنوم بچه های والدین اشعه دیده خیلی سریع امکان پذیر است و نیازی به دانستن توالی ژنوم موجود از قبل نیست. در این آزمایش از موشهای نر لاین BALB/c، CBA/lac و ماده های هیبرید (CBA/lac×c57/black) استفاده شد. نتایج این آزمایش نشان داد که استفاده از این پرایمر ها بیشترین تغییر پذیری مارکر های RAPD را در زاده های موشهای نری می دهد که تحت اشعه گامای حاد با دز 3 گری سه ماه قبل از جفتگیری قرار داشتند. همچنین افزایش سطح پلی مور فیسم DNA در زاده های موشهایی که تحت اشعه گامای مزمن بودند مشاهده گردید. نتایج مشخص کرد که سطح پلی مورفیسم در موشهای اشعه دیده در مقایسه با موشهای کنترل 50-27درصد بالاتر است. استفاده از این مجموعه پرایمر ها (759، 760، M1 (761 و 763)، 765 و M2 (766، 768، 769 و 775)) امکان داد که افزایش معنی داری در فراوانی متوسط باندهای جدید در زاده های گروه تیمار به دست آید که فرصت تحقیقات بعدی در این سیستم را برای مطالعه القا ناپایداری ژنومی می دهد.

روند رو به رشد استفاده از تجهیزات الکترونیکی تولید کننده امواج الکترومغناطیسی همچون گوشی تلفن همراه، که موجب قرارگیری بیش تر افراد در معرض میدان های الکترومغناطیسی می­شود؛ ضرورت تحقیق در خصوص اثرات احتمالی این امواج را بر سلامت شهروندان دوچندان می­ کند. بنابراین مطالعه حاضر با استفاده از متدولوژی سیستم­های نرم (SSM) و ساختار مسئله ­ساز با هدف اندازه ­گیری واقعی سطح تشعشعات ایستگاه پایه فرستنده  (BTS)  انجام شد.  همچنین راه­کارهایی مؤثر  جهت  کاهش مخاطرات  انسانی در مواجهه با امواج ارائه گردید. در این مطالعه  با  همکاری رگولاتوری، سازمان  تنظیم مقررات  و ارتباطات  رادیویی  منطقه جنوب  غرب، 10 نقطه که  دارای  بیش ترین  فراوانی  نصب  آنتن های BTS در کلان­شهر اهواز بود انتخاب گردید. سپس با تجهیزات مرتبط و دستگاه ناردا نسبت به اندازه ­گیری سطح تشعشعات ایستگاه پایه فرستنده اقدام شد.  برای هر نقطه، اندازه ­گیری در 3 ارتفاع مختلف (100، 150 و 170 سانتی متری از سطح زمین) در فاصله ­های مختلف (20، 30 و 100 متری از هر آنتن) (BTS) برای یافتن بیش ترین سطح چگالی توان تشعشعی انجام شد. مدت زمان اندازه­ گیری در هر ارتفاع به میزان 6 دقیقه مطابق با استانداردهای مربوطه برای محاسبه میانگین سطح چگالی توان  تشعشعی  مورد  استفاده قرار گرفت.  نهایتاً بیش ترین مقدار سطح تشعشع به دست آمده به عنوان نتیجه برای هر نقطه ثبت گردید. علی­ رغم انتخاب بیش ترین مقدار به دست آمده برای هر نقطه، پس از مقایسه نتایج استخراج شده با حد آستانه تعیین شده توسط سازمان انرژی اتمی ایران مشخص گردید تمام نقاط مورد نظر، حد آستانه را برآورده ساخته و اختلاف بسیار زیادی با حداقل آستانه داشتند.  بنابراین می ­توان  نتیجه  گرفت  بر اساس  استاندارد  از  کمیسیون  بین المللی  حفاظت در برابر پرتوهای غیر یون ساز ICNIRP  پیروی می­ کند، و سطح تشعشعات در این نقاط، نگران­ کننده نیست و می توان این نتیجه گیری را به مقیاس­ های بزرگ تر تعمیم داد. در عین حال با توجه به این که نگرانی ­ها در رابطه با اثرات بلند مدت قرار گرفتن افراد در معرض تشعشات  فرکانس­ های  رادیویی وجود دارد، لزوم استمرار  اندازه گیری  و  گزارش به رگولاتوری، و در صورت عدم تأمین الزامات استاندارد و رگولاتوری،  انجام  اقدامات بهینه سازی  بدیهی است.

در این مقاله تاثیر عوامل محیط فضایی برروی تعداد رخداد تصادفات در استان تهران و البرز مورد بررسی قرار گرفته است. عوامل محیطی فضایی شامل تشعشعات کیهانی و فعالیت های خورشید است که بر روی صنایع، کشاورزی، مخابرات و. . . . تاثیرات مستقیم و تائید شده ای دارد و ممکن است این عوامل بر روی سلامت روان انسان تاثیر گذار باشد. هدف اصلی این مقاله که انگیزه انجام این پژوهش محسوب میشود بررسی عوامل موثر محیط فضا بر روی سلامت روان انسان با فرض آنکه افزایش یا کاهش نرخ تصادفات با آن رابطه مستقیم دارد. از این رو آمار روزانه تصادفات شهری و جاده ای استان تهران و البرز از سال 1393 تا 1397 به همراه پارامترهای اندازه گیری شده توسط رصدخانه های زمینی از عوامل فضایی شامل مقادیر روزانه فعالیت های تشعشعات کیهانی، لکه های خورشیدی، تشعشعات رادیویی در فرکانس 7/10 سانتیمتری و پارامترهای مغناطیسی خورشیدی جمع آوری شد و سپس همبستگی عوامل فضایی با تعداد رخدادهای تصادفات ارزیابی شده است. نتایج حاکی از آن بود که تشعشات کیهانی پس از 177 روز با ضریب همبستگی 0. 46 و لکه های خورشیدی و شار رادیویی 10. 7 سانتیمتری به ترتیب پس از 62 روز و 74 روز باضریب همبستگی 0. 55-و 0. 48-بر روی تعداد تصادفات اثر گذار است.

حوادث هسته ای اتفاق افتاده در یک قرن اخیر، آثار و نتایج جبران ناپذیری را در بر داشته است. پیامدهای ناشی از پرتوهای ساطع شده از انفجار هسته ای با توجه به نوع ماده ی رادیواکتیو پخش شده در جو ضمن آلوده کردن آب، خاک و گیاهان، سبب بیماری های مختلف پوستی و حتی تغییر در ساختار DNAشده که نسل های آینده نیز از آن مصون نبوده اند. این عوارض می تواند نهفتگی (کمون) کوتاه یا بلند مدت داشته باشند که بیماری های مرسوم حاصل از تشعشعات از ماه سوم به بعد آشکار می گردد. سوسک قادر است تا در برابر مقدار متعادل تشعشعات هسته ای مقاومت کند و ثابت شده که قادر بوده از شعاع 2کیلومتری، دور از جایی که بمب هیروشیما منفجر شد به حیات خود ادامه دهد. بدین منظور در این پژوهش با هدف ساخت پوششی مقاوم به تشعشعات از بدن سوسک، ابتدا کیتین و سپس کیتوسان و نانوکیتوسان با روش شیمیایی استاندارد و جدید از پوسته و بال سوسک استخراج شد. با استفاده از آنالیزهای XRD، FTIR و SEM نانوذرات سنتز شده تأیید شد و در نهایت پارچه ای با پوشش نانوذرات کیتوسان به همراه چسب PVA ساخته شده و مقاومت آن نسبت به عبور تشعشعات رادیواکتیو با دستگاه شمارشگر گایگر-مولر و موج بتای رادیواکتیو تأیید گردید.

زمینه و هدف: در دهه های اخیر تحقیقات زیادی در جهت جلوگیری از آثار تخریب پرتوهای یونیزان بر روی بافت های بدن صورت گرفته که یکی از آنها استفاده از مواد محافظت کننده در مقابل پرتو قبل از تابش اشعه می باشد. در این پژوهش اثرات پاراآمینوپروپیوفنون (PAPP) به عنوان محافظت کننده در مقابل پرتو بر تغییرات هورمون های گنادوتروپین و تستوسترون مورد بررسی قرار گرفته است.روش بررسی: این مطالعه تجربی روی 70 سر موش صحرائی نر بالغ ویستار انجام شد. موش ها به طور تصادفی به 10 گروه هفت تائی تقسیم شدند. به گروه کنترل آب و غذا داده شد و هیچ ماده آزمایشی خاصی خورانده یا تزریق نشد. گروه شاهد حلال (اتانول 96 درصد) تزریق شد. گروه های 3، 4 و 5، به ترتیب مقادیر 10, 20, 40 میلی گرم بر کیلوگرم پاراآمینوپروپیوفنون (APP) تزریق شد. گروه 6: تحت تاثیر اشعه گاما (به میزان 2 گری) قرار گرفتند. گروه 7، 1 سی سی اتانول دریافت کردند پس از گذشت نیم ساعت تحت تاثیر اشعه گاما (به میزان 2 گری) قرار گرفتند. گروه های 8، 9 و 10: این گروه ها به ترتیب PAPP با غلظت 10, 20, 40 mg/ml/kg تزریق شد. بعد از گذشت نیم ساعت تحت تاثیر اشعه گاما (به میزان 2 گری) قرار گرفتند. همه تزریق ها برای مدت 3 روز انجام شد. از تمام گروه ها در پایان دوره آزمایش خون گیری شد و میزان هورمون های تستوسترون، FSH و LH مورد سنجش قرار گرفت. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون آماری دانکن تجزیه و تحلیل شد.یافته ها: در گروه تیمار با اشعه گاما با شدت 2 گری، میزان هورمون های LH FSH, و تستوسترون در مقایسه با گروه کنترل به صورت معنی دار (P≥0.05) کاهش یافت. در گروه های تیمار شده با پاراآمینوپروپیوفنون (PAPP) و تشعشعات گاما، از غلظت کم به زیاد (APP)، به تدریج بر سطح هورمون های FSH LH,، تستوسترون افزوده شده به طوری که در غلظت حداکثر، سطح هورمون به سطح کنترل نزدیک شده است.نتیجه گیری: PAPP توانسته آسیب های ناشی از تشعشعات گاما بر میزان هورمون تستوسترون، LH و FSH را کاهش دهد و اثر حفاظتی آن وابسته به دوز مصرفی می باشد. به نظر می رسد PAPP با کاهش اکسیژن رسانی و ایجاد هیپوکسی، سلول ها و بافت ها را از اثرات زیانبار رادیکال های آزاد که تحت تاثیر تشعشعات گاما حاصل می شوند حفظ می کند.

لطفا برای مشاهده چکیده به متن کامل (PDF) مراجعه فرمایید.